Trauma rozwojowa — czym jest i jak wpływa na dorosłe życie?
- Terapia Traumy i Stresu
- 28 kwi
- 2 minut(y) czytania
Trauma rozwojowa to doświadczenia z dzieciństwa, które znacząco zaburzają naturalny proces emocjonalnego, psychicznego lub fizycznego rozwoju dziecka. Mogą to być zarówno pojedyncze trudne wydarzenia (np. utrata opiekuna), jak i długotrwałe doświadczenia braku bezpieczeństwa, zaniedbania emocjonalnego, przemocy czy chronicznego stresu.
W odróżnieniu od traumy "jednorazowej", trauma rozwojowa zazwyczaj ma charakter chroniczny — jest czymś, co dzieje się w codzienności dziecka przez dłuższy czas. To właśnie w środowisku, które powinno wspierać rozwój, dochodzi do bolesnych doświadczeń emocjonalnych, z którymi młody organizm nie potrafi sobie poradzić.
Czym objawia się trauma rozwojowa w dorosłości
Trauma rozwojowa często nie jest łatwo rozpoznawalna. Może manifestować się jako:
trudności w tworzeniu i utrzymywaniu bliskich relacji,
chroniczne poczucie pustki lub braku wartości,
zaburzenia lękowe, depresyjne lub objawy dysocjacyjne,
nadmierna potrzeba kontroli lub podporządkowania,
trudności z regulacją emocji, impulsywność lub wycofanie,
problemy psychosomatyczne (bóle ciała bez wyraźnej przyczyny medycznej).
Osoby z traumą rozwojową często wewnętrznie czują się "nie dość dobre" lub "niewidzialne" — to wynik doświadczeń, które zniekształciły obraz siebie i świata w najbardziej wrażliwym okresie życia.
Leczenie traumy rozwojowej
Terapia traumy rozwojowej to proces wymagający czasu, cierpliwości i budowania bezpiecznej relacji terapeutycznej.W pracy z traumą rozwojową często stosuje się m.in.:
terapię skoncentrowaną na więzi (np. EFT, AEDP),
podejścia oparte na pracy z ciałem (np. Somatic Experiencing, terapia sensoryczno-motoryczna),
terapię EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing),
terapię ukierunkowaną na regulację układu nerwowego
Kluczowe w leczeniu jest stworzenie przestrzeni, w której osoba może bezpiecznie doświadczyć emocji, nauczyć się je regulować i stopniowo przekształcać wewnętrzne schematy, które powstały na skutek wczesnych zranień.
Umów się na konsultację online i sprawdź, jak mogę Ci pomóc wrócić do równowagi.
Twoja historia się liczy. Twoje zdrowie psychiczne ma znaczenie.
Źródła:
Fisher, J. (2022). Leczenie traumy rozwojowej. Teoria poliwagalna w praktyce terapeutycznej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Ogden, P., Fisher, J. (2020). Terapia traumy w podejściu sensoryczno-motorycznym. Podręcznik praktyka. Kraków: WUJ.
van der Kolk, B. (2020). Strach ucieleśniony. Mózg, umysł i ciało w terapii traumy. Warszawa: Czarna Owca.
Heller, L., LaPierre, A. (2021). Terapia nerwu błędnego. Ćwiczenia uzdrawiające skutki traumy. Warszawa: Czarna Owca.
Schore, A. N. (2019). Trauma i rozwój osobowości. Neurobiologia rozwoju zaburzeń emocjonalnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Comments