Trening odporności psychicznej- samoświadomość

Trening odporności psychicznej zaczyna się od samoświadomości. Odporność psychiczna nie oznacza braku trudnych emocji. To zdolność do radzenia sobie z nimi – z szacunkiem dla siebie. Często myślimy o niej jak o sile, hartowaniu ducha, wytrzymałości. Ale zanim staniemy mocno na nogach w obliczu życiowych wichur, warto zrobić coś z pozoru prostszego, a w rzeczywistości najważniejszego: zrozumieć siebie.

Czym jest samoświadomość?

To umiejętność zauważania własnych myśli, emocji, reakcji i potrzeb – bez oceniania. Samoświadomość to wewnętrzne lustro, w którym odbijają się nasze mechanizmy obronne, przekonania, wzorce z dzieciństwa. Dzięki niej możemy zatrzymać się i zadać pytanie: „Co naprawdę czuję? Czego potrzebuję? Dlaczego reaguję właśnie tak?”

Dlaczego to takie ważne dla odporności psychicznej?

Bez samoświadomości działamy automatycznie. Emocje nami rządzą, zamiast nam służyć. Każda krytyka boli jak nóż, każde wyzwanie urasta do rangi zagrożenia.

Z kolei osoba świadoma siebie:

rozumie, co ją uruchamia i dlaczego,
potrafi nazywać emocje, a nie je tłumić,
zna swoje granice i potrzeby,
potrafi złapać dystans do automatycznych myśli i przekonań,
reaguje, zamiast tylko działać pod wpływem impulsu.

Jak rozwijać samoświadomość w codziennym życiu?

1. Zatrzymuj się na chwilę

Zanim odpowiesz, zareagujesz, podejmiesz decyzję – weź oddech i zapytaj siebie: „Co się we mnie dzieje?”

2. Prowadź dziennik emocji

Codziennie zapisuj, co czułeś_aś, co było trudne, co sprawiło radość. To prosty sposób na odkrywanie własnych schematów i potrzeb.

3. Praktykuj uważność (mindfulness)

Obserwuj swoje myśli i ciało – bez oceniania, z ciekawością. Wystarczy 5 minut dziennie.

4. Nazwij emocję, zamiast nią być

Zamiast „Jestem wściekły” – powiedz: „Czuję złość, bo ważna potrzeba została niezaspokojona”. To zmienia perspektywę.

5. Zadawaj sobie pytania

Co tak naprawdę mnie poruszyło?
Skąd znam to uczucie?
Jaką historię opowiada mi moja reakcja?

Samoświadomość to pierwszy krok, nie cel sam w sobie

To właśnie ona pozwala budować prawdziwą odporność psychiczną: nie jako zbroję, ale jako elastyczność. Nie musisz być niezniszczalny. Wystarczy, że będziesz sobą – z czułością i uważnością na własne wnętrze.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w rozwijaniu swojej samoświadomości, zapraszam do indywidualnej konsultacji: https://www.terapiatraumyistresu.com/kontakt

Źródła:

Siegel, D. J. (2013). Świadomy mózg. Wydawnictwo MiND.
Brown, B. (2022). Atlas serca. Media Rodzina.
Kabat-Zinn, J. (2007). Gdziekolwiek jesteś, bądź. Wydawnictwo Czarna Owca.
Rosenberg, M. B. (2010). Porozumienie bez przemocy. Media Rodzina.
Seligman, M. E. P. (2011). Pełnia życia. Media Rodzina.