top of page

Powódź - skutki dla zdrowia psychicznego

monipaczkowska



Do napisania tego tekstu skłoniła mnie powódź przetaczająca się przez znaczną część obszaru Polski. Zawarte poniżej informacje mogą być przydatne dla wszystkich, w szczególności dla poszkodowanych.

Katastrofy naturalne, takie jak trzęsienia ziemi, huragany, powodzie czy pożary, mogą powodować traumę ze względu na ich nagły, nieprzewidywalny charakter oraz intensywność doświadczeń, które są trudne do zrozumienia i przetworzenia przez ludzki umysł.

Sprawdź, dlaczego katastrofy naturalne mogą prowadzić do traumy:


Poczucie zagrożenia życia

Podczas katastrofy naturalnej osoby mogą doświadczać bezpośredniego zagrożenia życia, zarówno swojego, jak i swoich bliskich. To ekstremalnie silny stresor, który może powodować poczucie bezsilności, paniki i strachu. Tego rodzaju doświadczenia mogą wywołać reakcję traumatyczną, ponieważ przetrwanie staje się niepewne.


Strata bliskich i mienia

W wyniku katastrof naturalnych wiele osób traci bliskich, domy, majątek czy miejsce pracy. Utrata kogoś ważnego lub utrata poczucia bezpieczeństwa w postaci własnego domu może wywoływać głęboki ból emocjonalny i żałobę, które są silnymi wyzwalaczami traumy.


Nieprzewidywalność i brak kontroli

Katastrofy naturalne są zazwyczaj nagłe i nieprzewidywalne. Ludzie tracą poczucie kontroli nad własnym życiem i otoczeniem, co może prowadzić do silnego poczucia bezradności. Ta bezradność i świadomość, że podobna sytuacja może się powtórzyć, mogą prowadzić do przewlekłego lęku i stresu pourazowego (PTSD).


Ekstremalny stres fizyczny i psychiczny

Powodzie są źródłem ogromnego stresu fizycznego i psychicznego. Osoby poszkodowane muszą często radzić sobie z natychmiastowymi skutkami katastrofy, takimi jak obrażenia, ewakuacja, brak dostępu do podstawowych zasobów (woda, jedzenie, schronienie). Ten długotrwały stan zagrożenia i niepewności może prowadzić do rozwoju traumy.


Utrata poczucia bezpieczeństwa

Katastrofy niszczą poczucie bezpieczeństwa, które jest podstawowym elementem zdrowia psychicznego. Nawet po ustaniu katastrofy ofiary mogą czuć, że ich otoczenie jest niepewne i mogą nie być w stanie odzyskać tego poczucia stabilności, co prowadzi do chronicznego stresu i trudności emocjonalnych.


Traumatyczne wspomnienia i flashbacki

Po doświadczeniu katastrofy naturalnej osoby mogą cierpieć na nawracające wspomnienia traumatycznych wydarzeń (flashbacki), które są charakterystyczne dla zespołu stresu pourazowego (PTSD). Nawet lata po katastrofie mogą one doświadczać lęku, koszmarów i przerażenia związanych z tamtymi chwilami.


Izolacja społeczna i brak wsparcia

Katastrofy naturalne często niszczą społeczności i infrastruktury, co może prowadzić do poczucia osamotnienia. Brak wsparcia emocjonalnego i praktycznego po tragedii może nasilać poczucie bezradności i pogłębiać skutki traumy.


Ekstremalne warunki po katastrofie

Po katastrofie osoby mogą przez długi czas żyć w ekstremalnych warunkach, np. bez dostępu do podstawowych zasobów, w schroniskach tymczasowych, w stanie niepewności co do przyszłości. Przedłużający się stan zagrożenia i brak stabilności mogą prowadzić do rozwoju zaburzeń psychicznych.


Świadkowie cierpienia, czyli większość z nas

Nawet jeśli dana osoba nie została bezpośrednio dotknięta katastrofą, bycie świadkiem cierpienia innych ludzi — bliskich, sąsiadów czy obcych — może wywoływać traumę. Obrazy zniszczeń, śmierci lub poważnych obrażeń mogą pozostawić trwałe ślady w psychice.

Bądźmy uważni na ilość i jakość odbieranych wiadomości w mediach.


Brak przygotowania psychicznego

Katastrofy naturalne są zwykle nagłe, co oznacza, że ludzie rzadko są przygotowani emocjonalnie na to, co się wydarzy. Brak wcześniejszego przygotowania na taki rodzaj stresu może prowadzić do silniejszych reakcji emocjonalnych i trudności w radzeniu sobie z konsekwencjami wydarzeń.


Trudności w powrocie do normalności

Po powodzi wiele osób boryka się z trudnościami w odbudowie swojego życia. Proces ten może być długotrwały i frustrujący, co przedłuża cierpienie emocjonalne i utrudnia powrót do normalnego funkcjonowania. Długotrwały stres związany z próbą odbudowy życia po katastrofie może dodatkowo pogłębiać traumę.


Powódź, tak jak i inne katastrofy naturalne mogą powodować traumę, ponieważ niosą ze sobą ogromne straty, zagrożenie życia oraz poczucie bezradności i braku kontroli. Doświadczenie tak intensywnych emocji w krótkim czasie często przerasta zdolności radzenia sobie ludzi, co prowadzi do długotrwałych skutków psychicznych, takich jak stres pourazowy, lęki, depresja czy inne zaburzenia emocjonalne. Wsparcie psychologiczne i terapia są kluczowe w procesie leczenia traumy wywołanej przez katastrofy naturalne.

Jeśli zmagasz się ze skutkami traumy w wyniku katastrofy naturalnej zapraszam do kontaktu.


Źródła:

Dragan M., Rzeszutek M. (2021) "Z badań nad traumą psychiczną w Polsce", Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

Wolynn M. (2021) „Nie zaczęło się od ciebie”, wyd. Czarna Owca, Warszawa

111 wyświetleń0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page